CALLANTSOOG - Afgelopen weekend organiseerde Natuurmonumenten een Zwerftocht door het Zwanenwater. Een afwisselend tocht van bijna 6 uur die de groep belangstellenden langs beide duinmeren voerde onder leiding van twee gidsen. "Vanaf de start tot het einde geen moment verveelde deze excursie door de duinen, bossen en moeras" vertelt een van de deelnemers na afloop.

Vanaf de ingang klimt de groep direct een duin op waardoor er direct een prachtig uitzicht ontstaat over de polder Uiterland en het Eerste Water. Een Boomleeuwerik vliegt met scherpe boog naar beneden en de de boompieper blijft op enkele meters zitten op de top van een den. Een goed begin.Duinen, loof- en dennenbos, natte en droge duinvalleien, heidevelden, grote duinmeren, moeras, vochtige graslanden en rietvelden. Een ongekende diversiteit aan biotopen. Het Zwanenwater is het grootste natuurreservaat van het noordelijk deel van Noord-Holland (bijna 600 hectare). De twee meren heten het Eerste Water en het Tweede Water.

Door de overvloedige regen deze winter ontstonden er in de duinvalleien kleine duinmeren en kwaken in koor diverse kikkers en vliegen honderden libellen. In het warme duinzand ligt een prachtige zandhagedis te rusten. Vlak langs het water vliegen Grasmussen en Graspiepers en in lucht zweeft een Torenvalk waarschijnlijk op zoek naar muis. Bijzonder moment ontstaat doordat de Kneu en Roodborsttapuit vlak naast elkaar in een struik gaan zitten.

Het tweede gedeelte van de excursie voert langs het afgesloten gedeelte waar normaal gesproken geen publiek mag komen. Dit heet het reservaat en omvat het Tweede Water dat bijna tot Sint Maartenzee loopt. Hier heerst een serene rust, twee bruine Kiekendieven lijken zich niets van de excursie aan te trekken.

Het Zwanenwater stond lange tijd bekend om de grote kolonie broedende lepelaars Inmiddels verdween deze als broedvogel uit het gebied. Tot verrassing van de gids vliegt er toch een Lepelaar over, waarschijnlijk om te foerageren. Verderop in het reservaat ligt een grote Karper op het droge. "Het zou kunnen dat een zeearend deze heeft gevangen en hier heeft neergelegd" vertelt gids Kees.

Het is een kleurpracht deze dag in mei, overal bloeien lisdodden, koekoeksbloemen, ratelaars en duinviooltjes. Het Zwanenwater telt verschillende soorten orchideeën, die bloeien van mei tot en met augustus. Op dit moment bloeit de Brede Orchis in overvloed. Vanuit het riet zingen veel zangvogels zoals de kleine karakiet, rietzanger en in de verte klinkt de Roerdomp. Een hoogtepunt is de zingende blauwborst die zich minutenlang laat zien op de top van een rietstengel, genoeg tijd om vast te leggen op de foto.

Op deze mooie warme dag valt ook de grote schakering aan vlinders op met fraaie soorten als Icarusblauwtje, Heivlinder, Hooibeestje en de gele Citroenvlinder. Het laatste stuk gaat via de rand van het Eerste Water terug naar de uitgang. Er broeden daar honderden Aalscholvers en dat is goed te ruiken. Sinds een paar jaar broedt ook de Grote Zilverreiger in het Zwanenwater.

De afwisselende Zwerftocht is rond 16:30 uur afgelopen. Wat het meest blijft hangen, is het geluid van de Koekoek. Dat is in alle uithoeken van het Zwanenwater te horen, twee Koekoeken liet zich zelfs zien. Het Zwanenwater leek voor een dag het "Koekoekswater".